فقر ظاهری و فقر حقیقی

از امام باقر علیه السلام درباره کلام خدای عزوجل که که فرموده " وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی"(و در او از روح خودم دمیدم) پرسیدم که این دمیدن چگونه بود؟ فرمود: روح، متحرکی چون باد است و از آن روی روح می گویند که نامش از ریح مشتق شده است. از آن روی از واژه روح استفاده کرده است که روح با ریح هم جنس هستند و از آن روی به خودش منتسب ساخته است که چون آن را بر دیگر روح ها برگزیده است همانگونه که خانه ای از خانه ها را برگزیده است و فرموده: خانه من. و به یکی از پیامبرانش فرموده، دوست من. و امثال این موارد. همه اینها مخلوق، ساخته شده، پدید آمده، پرورش یافته و تدبیر شده هستند. حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِمْرَانَ الدَّقَّاقُ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْکُوفِیُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ الْبَرْمَکِیِّ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ الْحَسَنِ قَالَ حَدَّثَنَا بَکْرُ بْنُ صَالِحٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ عَبْدِ الْحَمِیدِ الطَّائِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ الل فقر ظاهری و فقر حقیقی...

از حضرت عبد العظیم رحمة الله علیه از امام هادی علیه السلام نقل است که فرمود: خداوند از آن رو ابراهیم علیه السلام را خلیل خود قرار داد که بسیار بر محمد و اهل بیت او صلوات می فرستاد.حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الشَّیْبَانِیُّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ الْأَسَدِیُّ الْکُوفِیُّ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ الْآدَمِیِّ عَنْ عَبْدِ الْعَظِیمِ‏ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِیِّ قَالَ سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ مُحَمَّدٍ الْعَسْکَرِیَّ ع یَقُولُ‏ إِنَّمَا اتَّخَذَ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ إِبْراهِیمَ خَلِیلًا لِکَثْرَةِ صَلَاتِهِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ ص.علل الشرائع ؛ مکتبة داوری ؛ ج‏1 ؛ ص34 فقر ظاهری و فقر حقیقی...

امام سجّاد علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت کرد: هرکس مرد یا زن مؤمنی را خوار کند یا به خاطر فقر و نداری کوچک بشمرد؛ خداوند او را در روز قیامت شهره و رسوا می گرداند. و هر کس به مرد یا زن مؤمنی تهمت بزند یا درباره اش چیزی بگوید که در او نیست؛ خداوند او را بر تپه ای از آتش می ایستاند تا از [عهده یا گناه] آن چه گفته بیرون رود. و مؤمن نزد خداوند بزرگتر و گرامی تر از ملک مقرّب است و هیچ چیز نزد خدا دوست داشتنی تر از مرد یا زن مؤمن توبه کار نیست و مؤمن را در آسمان آن چنان می شناسند که انسان زن و فرزند خود را می شناسد. عن علی بن الحسین عن أبیه عن جدّه قال: قال رسول الله صلّى اللّه علیه و سلّم: «من استذلّ مؤمنا أو مؤمنة أو حقّره لفقره و قلة ذات یده شهّره الله یوم القیامة ثم فضحه، و من بهت مؤمنا أو مؤمنة أو قال فیه ما لیس فیه، أقامه الله على تل من نار حتّى یخرج مما قال فیه، و إن المؤمن أعظم عند الله و أکرم علیه من ملک مقرب، و لیس شی‏ء أحبّ إلى الله من مؤمن تائب أو مؤمنة تائبة، و إن المؤمن لیعرف فی السماء کما یعرف الرجل أهله و ولده»الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ثعلبی، دار احی فقر ظاهری و فقر حقیقی...

امیرالمؤمنین علیه السلام: بزرگی او اینگونه نیست که جوانب مختلف، وجودِ او را به اطراف کشانده باشند، وگرنه تو او را تنها جسمی بزرگ انگاشته ‏ای، و عظمتش به این معنا نیست که همه اطراف به او پایان یافته باشند، وگرنه در اینصورت تو او را تنها جسدی بزرگ پنداشته‏ ای، بلکه او دارای بزرگی شأن و عظمت سلطنت است.لَیْسَ بِذِی کِبَرٍ امْتَدَّتْ بِهِ النِّهَایَاتُ فَکَبَّرَتْهُ تَجْسِیماً وَ لَا بِذِی عِظَمٍ تَنَاهَتْ بِهِ الْغَایَاتُ فَعَظَّمَتْهُ تَجْسِیداً بَلْ کَبُرَ شَأْناً وَ عَظُمَ سُلْطَانا. (نهج البلاغه،خطبه اول) فقر ظاهری و فقر حقیقی...

امام صادق «ع»: آن کس که بدون بصیرت (و بى‏ شناخت و دانایى) عمل مى‏ کند، همچون کسى است که بر راه درست پیش نمى‏ رود، این است که هر چه تندتر برود از مقصود دورتر مى‏ شود.عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَیْدٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ‏ الْعَامِلُ‏ عَلَى‏ غَیْرِ بَصِیرَةٍ کَالسَّائِرِ عَلَى غَیْرِ طَرِیقٍ لَا یَزِیدُهُ سُرْعَةُ السَّیْرِ إِلَّا بُعْدا.الکافی عن المحاسن، ج‏1، ص: 198/ 24 بر انسان عاقل لازم است، که آگاه به زمانش باشد....أَبُو عَلِیٍّ الْأَشْعَرِیُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْکُوفِیِّ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَعِیدِ بْنِ یَسَارٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ یُونُسَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: فِی حِکْمَةِ آلِ دَاوُدَ عَلَى الْعَاقِلِ أَنْ یَکُونَ عَارِفاً بِزَمَانِهِ‏ مُقْبِلًا عَلَى شَأْنِهِ حَافِظاً لِلِسَانِهِ.الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏2، ص: 116/ 20 فقر ظاهری و فقر حقیقی...

از ابوعبیده نقل شده که گفت: به ابو جعفر باقر (ع) گفتم: پندى به من بیاموز تا بهره‏ مند گردم.ابو جعفر فرمود: هر چه بیشتر به یاد مرگ باش که هیچ کس خاطره مرگ را در دل زنده نمى‏ کند، جز آن که نسبت به دنیا پارسا و زاهد مى‏ شود.ابْنُ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ أَیُّوبَ عَنْ أَبِی عُبَیْدَةَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ ع حَدِّثْنِی مَا أَنْتَفِعُ بِهِ. فَقَالَ یَا أَبَا عُبَیْدَةَ أَکْثِرْ ذِکْرَ الْمَوْتِ فَإِنَّهُ لَمْ یُکْثِرْ ذِکْرَهُ إِنْسَانٌ إِلَّا زَهِدَ فِی الدُّنْیَا.الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏3، ص: 255 فقر ظاهری و فقر حقیقی...

حضرت صادق علیه السّلام: کسى که با اخلاص، نه با بی توجهی و سبکی، و نه به جهت ریاء و سمعه، قصد کند به زیارت حسین بن علی علیه السلام برود، گناهانش پاک می شود همان گونه که لباس با آب، پاک می شود، پس هیچ آلودگی بر او باقی نمی ماند، و به ازای هر قدمش، حجّ؛ و به ازای هر گامی که از روی زمین بلند کرده است، عمره ای برای او نوشته می شود.عَنْ قُدَامَةَ بْنِ مَالِکٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَنْ أَرَادَ زِیَارَةَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ‏ علیه السلام، لَا أَشَراً وَ لَا بَطَراً، وَ لَا رِیَاءً وَ لَا سُمْعَةً، مُحِّصَتْ ذُنُوبُهُ کَمَا یُمَحَّصُ الثَّوْبُ فِی الْمَاءِ، فَلَا یَبْقَى عَلَیْهِ دَنَسٌ، وَ یَکْتُبُ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ حَجَّةً، وَ کُلِّ مَا رَفَعَ قَدَمَهُ عُمْرَةً.تهذیب الأحکام، ج‏6، ص44 فقر ظاهری و فقر حقیقی...

فقر ظاهری و فقر حقیقی...

امام سجاد علیه السلام : دعاى مؤمن از سه حال خارج نیست:یا برایش ذخیره مى‏ گردد،یا در دنیا برآورده مى‏ شود،یا بلایى را که مى‏ خواهد به او برسد، دفع مى ‏کند. المؤمنُ مِن دُعائهِ ‏على ثلاثٍ: إمّا أن یُدَّخَرَ لَهُ، و إمّا أن یُعَجَّلَ لَهُ، و إمّا أن یُدْفَعَ عَنهُ بَلاءٌ یُریدُ أن یُصِیبَهُ؛تحف العقول، ص 280 و این معنا از روایات زیادی قابل استفاده است. از امام صادق (ع) فرمود: راستى مؤمن براى حاجت خود به درگاه خدای عز و جل دعا مى‏ کند و خدای عز و جل مى ‏فرماید: اجابتش را به تأخیر اندازید براى اشتیاق به آواز او و دعاء او، و چون روز قیامت شود خدای عز و جل فرماید: اى بنده من! دعا کردى و اجابت تو را به تأخیر انداختم، اکنون ثواب تو چنین و چنان است و تو مرا در باره چنین و چنان (ناقابل دعا کردى) و من اجابت تو را به تأخیر انداختم و ثوابت چنان و چنان است، گوید: مؤمن آرزو مى ‏کند که کاش هیچ دعائى براى او در دنیا به اجابت نرسیده بود (و ثوابش براى آخرت او ذخیره شده بود) براى آنچه که از حسن پاداش الهى مى‏ بیند.عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع ٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع ق فقر ظاهری و فقر حقیقی...

امام محمد بن علی باقر العلوم علیه السلام : آگاه باشید که اگر شخصی شبها را به عبادت و روزها را به روزه بگذراند و همه دارایی خود را صدقه بدهد و در تمام دوران عمرش به حج رود، اما اهل معرفت و ولایت ولی خدا نباشد تا او را دوست داشته باشد و همراهی کند و همه اعمالش بر طبق راهنمایی و نظر او باشد، چنین کسی بر خدا حقی پیدا نمیکند تا او را پاداش دهد و از اهل ایمان نیست. اَما لَو أنَّ رَجُلاً قامَ لَیلَهُ و صامَ نَهارَهُ و تَصَدَّقَ بِجَمیعِ مالِهِ و حَجَّ جَمیعَ دَهرِهِ و لَم یَعرِف وِلایَةَ وَلِیِّ اللّهِ فَیُوالیهِ و یَکونَ جَمیعُ اَعمالِهِ بِدَلالَتِهِ اِلیهِ ، ما کانَ لَهُ عَلی اللّهِ جَلَّ و عَزَّ حَقٌّ فی ثَوابِهِ و لا کانَ مِن اَهلّ الایمانِ.الکافی، (ط - الإسلامیة) ج‏2، کتاب الایمان و الکفر , ص: 19، باب دعائم الاسلام، ح٥ به سند صحیح. آنچه خدا میخواهد این است که اعمال انسانها تحت هدایت و راهنمایی کسانی باشد که خدا، خود، ایشان را به عنوان ولی و سرپرست و صاحب اختیار مؤمنان قرار داده است، و به رأی خود چیزی را به خدا نمی بندند. فقر ظاهری و فقر حقیقی...

زندیقی از امام صادق علیه ‏السلام پرسید: حقیقت ذات خداوند متعال چیست؟ حضرت فرمودند: او چیزی است بر خلاف همه چیزها، از اینکه می‏ گویم او "شی‏ء" است اثبات معنایی واقعی را بفهم، و نتیجه بگیر که او دارای شیئیت حقیقی است، ولی نه جسم است و نه صورت، نه محسوس می‏ شود و نه با حواس پنجگانه ادراک می‏ گردد، نه اوهام او را درمی‏ یابند و نه زمان‏ها از او می‏ کاهند و دگرگونش می‏ سازند. سائل پرسید: آیا او را سمیع و بصیر می‏دانید؟ امام علیه ‏السلام فرمودند: او سمیع بصیر است، شنوای بدون جارحه و بصیر بدون آلت است، بلکه او به نفس حقیقت ذات خود شنواست و به نفس وجود متعالی خود بیناست، و اینکه می‏ گویم به نفس خود شنوا و بیناست نه بدین معناست که او چیزی است و نفس چیزی دیگر، لکن تعبیری از خویش آوردم چرا که تو سؤال می‏ کنی و من می‏ خواهم به تو بفهمانم. باز می‏گویم: به کل خود می‏ شنود البته نه اینکه او کلی داشته باشد که دارای اجزا باشد، لکن خواستم به تو بفهمانم و تعبیر از آن من است. و حاصل کلام من جز این نیست که او سمیع بصیر عالم خبیر است، بدون اینکه ذاتی دارای اجزای متفاوت و مختلف داشته باشد. زندیق پرسید: پس ا فقر ظاهری و فقر حقیقی...